Um áramót

Það er til siðs að líta yfir bæði farinn veg og frammá við um áramót. Gjarnan sendum við þá óskir um farsælt nýtt ár og þakkir fyrir liðnar stundir til fjölskyldu, ættingja, vina og samstarfsfélaga. Að vissu marki eru áramót einnig tími uppgjöra við hið liðna og heitstrenginga og markmiðssetninga fyrir komandi ár.

Á árinu 2016 verða liðin 10 ár frá því að ég hóf að starfa á vettvangi Blindrafélagsins. Fyrst tvö ár í stjórn, svo sem formaður félagsins í 6 ár og sem framkvæmdastjóri frá sumrinu 2014. Ég er stolltur af þeim árangri sem náðst hefur í starfi félagsins og þeim fjölmörgu verkefnum sem félagið hefur unnið að þann tíma sem ég hef starfað á vettvangi þess ásamt mikið af góðu og hæfu fólki. Ástæður þessa góða árangurs liggja að mínu mati í faglegum vinnubrögðum, góðum starfsanda og breiðri samstöðu meðal félagsmanna. Frá því að ég tók við sem framkvæmdastjóri hefur rekstur félagsins gengið vel og úrbætur verið gerðar í þjónustu við félagsmenn.

Árið 2015 litast mjög af alvarlegum atburðum innan Blindrafélagsins þegar að stjórn félagsins lýsti yfir vantrausti á formann þess, Bergvin Oddsson, í september 2015. Ástæðan var að Bergvin hafði misnotað aðstöðu sina á vettvangi félagsins, að mati stjórnarinnar, þegar hann tók að sér fjármálaráðgjöf fyrir ungan félagsmann, sem skilaði sér í því að allt sparifé þessa unga félagsmanns (1,5 mkr) endaði inn á persónulegum bankareikningi Bergvins. Var þetta gert undir yfirskyni fasteignaviðskipta. Bergvin hafnaði því alfarið að eitthvað væri athugavert við framgöngu sína í þessu máli. Í kjölfarið steig Bergvin til hliðar sem formaður Blindrafélagsins fram að næsta aðalfundi sem fyrirhugaður er fyrrihluta 2016.

Á árinu 2016 verð ég 56 ára gamall. Sjón mín fer hrörnandi með hverju ári og ég þarf að gera mitt besta til að bregðast við því og ljóst er að ég tapa færni jafnt og þétt án þess þó að það komi í veg fyrir að ég geti sinnt starfi mínu. Þó ekki sé um  lögblinda einstaklinga að ræða þá reynist mörgum erfitt að missa vinnuna á þessum aldri og finna annað sambærilegt starf. Og svo sannarlega hjálpar það ekki uppá að vera lögblindur.

Það er því með nokkrum kvíða sem ég horfi til ársins 2016. Bergvin Oddsson hefur nefnilega lýst því yfir skriflega á opinberum vettvangi að hann gefi kost á sér til formanns Blindrafélagsins á næsta aðalfundi félagsins og nái hann kjöri þá muni hann reyna láta reka mig úr starfi framkvæmdastjóra félagsins. (Sjá hér) Ástæðan sem hann tiltekur er ekki að ég hafi ekki staðið mig í starfi eða ráði ekki við starfið, heldur óljósar athugasemdir um hvernig staðið var að ráðningu minni fyrir tveimur árum. Athugasemdir sem hann kom ekki með fram þá. Það ætti því ekki að koma neinum á óvart að ég sjá það sem ógn gagnvart mér og fjölskyldu minni ef Bergvin Oddsson nær kjöri sem formaður Blindrafélagsins.

Áramótaheitið mitt fyrir árið 2016 hlýtur því að vera að hrinda þessari árás og gera mitt besta til að tryggja að árið 2016 verði ekki árið sem ég missi vinnuna. Til þess mun ég þurfa stuðning félagsmanna Blindrafélagsins. Í þeim efnum vísa ég meðal annars til fjölbreyttra verkefna sem ég hef komið að og/eða leitt á vettvangi Blindrafélagsins á undanförnum árum.

Með því að skoða fréttalistann á heimasíðu Blindrafélagsins má sjá frásagnir af fjölbreyttum verkefnum félagsins á undanförnum árum.

Af öðrum og gleðilegri málum þá er gaman að greina frá því að mér var boðið að taka sæti í stjórn Retina International, sem eru alþjóðleg samtök sem að vinna að því að styðja við vísindastarf í þeim tilgangi að finna meðferðir við ólæknandi arfgengum hrörnunarsjúkdómum í sjónhimnu. Ég er fyrsti íslendingurinn sem tek sæti í stjórn Retina International (RI), en það eru samtök frá 53 löndum úr öllum heimsálfum sem eiga aðild að RI.

Í október 2015 var sýnd á RUV fræðslumyndin "Lifað með sjónskerðingu" sem ég átti forgöngu um að var framleidd. Í kynningu RUV um myndina segir: "Lifað með sjónskerðingu er íslensk heimildarmynd frá 2014. Fylgst er með sex blindum og sjónskertum einstaklingum á öllum aldri í sínu daglega lífi og hvernig þeir takast á við sjónmissinn með ólíkum hætti. Hér má sjá myndina.

Af gönguferðum er það helst að frétta að við hjónin héldum áfram að ganga og aðalgangan okkar á árinu var West Highland Way gangan. Gangan tók 7 daga og gengið var um hálendi Skotlands í félagsskap 13 annarra göngugarpa, þarf af 6 sjónskertra, undir styrkri leiðsögn Eskfirðingsins Ingu Geirs.

Mont ársins og svo að sonur okkar hjóna Jón Héðinn kláraði meistaranámið í matreiðslu og mun því geta kallað sig Chef Maestro Jonni. Við erum að sjálfsögu mjög stolt af honum.

Þegar að ég sest niður og skrifa svona pistil þá get ég ekki vikist undan því að fjalla um það sem mig skiptir mestu máli, hvort sem það er jákvætt eða neikvætt. Eins og það er gaman að fjalla bara um það jákvæða og góða og erfitt að fjalla um það sem er síður skemmtilegt þá má það ekki verða til þess að sleppa því að fjalla um það sem kann að vera neikvætt og/eða ógnandi.

Siðast en ekki síst vil ég enda þennan áramótapistil á því að senda fjölskyldu, ættingjum, vinum og samstarfsfólki mínar bestu óskir og farsælt komandi ár um leið ég færi ykkur öllum kærar þakkir fyrir ánægjulegar liðnar stundir.

Lifið heil.

Nú árið er liðið í aldanna skaut..... perónulegt uppgjör

Aðallega fyrir sjálfan mig, og einnig þá sem kunna að hafa áhuga á högum mínum, þá hef ég ákveðið að setja niður í texta eitt og annað sem gæti verið persónulegt uppgjör á árinu 2013.

Heilsufarið hefur verið gott á árinu og ég hef náð þeim markmiðamiðum mínum að vera duglegur i heilsuræktinni. Æfi reglulega og geri nokkuð af því að ganga. Þetta ásamt aukinni hófsemd í hversu mikið ég borða, mikið frekar en hvað ég borða, hefur leitt til þess að um þessi áramót er ég umtalsvert léttar en ég var um seinustu áramót. Í það heila hef ég létt mig um 15 kg frá því að ákvað að hætta að þyngjast með hverju árinu yfir í að koma mér í kjörþyngd, nokkuð sem ég er kominn mjög nálægt. Ég æfi heima og er með prógramm sem heitir Body Weigh Burn og er að virka ágætlega fyrir mig. Þeir sem hafa áhuga geta séð það hér. Það stendur ekkert annað til en að halda þessu áfram með það að markmiði að um næstu áramót verði ég í betra formi en ég er í núna.

Annað sem snýr að heilsufari er sjónin, en það er því miður eitthvað sem ég hef mjög takmarkaða, ef þá nokkra, stjórn yfir. Augnsjúkdómurinn (RP) sem ég er með veldur því að ljósnæmar frumur í sjónhimnunni (stafir og keilur) hætta að virka sem afleiðing af hrörnunarferli sem veldur því að  sjónin fer minnkandi ár frá ári. Hér má lesa um RP. Í mínu tilviki er þetta að gerast hægt miðað við önnur tilvik sem ég þekki til. Birtingamynd sjónskerðingarinnar hjá mér er að sjónsviðið þrengist og þrengist. Nú er það um og undir 10° sem þýðir að ég er með innan við 10% af fullri sjón, sem þýðir að ég er lögblindur. Ég hef hinsvegar ennþá góða sjónskerpu í þessu takmarkaða sjónsviði og get því ennþá lesið. Einnig gerist það að ég þarf alltaf meiri og meiri birtu og sterkari kontrast. Þar sem engar meðferðir eru ennþá komnar fram á sjónarsviðið þá hef ég ekki annan kost en að lifa sæmilega heilsusamlegu lífi í þeirri von að slíkur lífsmáti hægi eitthvað á þessu hrörnunarferli. Enn það eru mikil rannsóknarvinna i gangi víða um heim og meðferðir munu líta dagsins ljós. Sjá hér. Hvort það verður nægjanlega snemma til að gagnast mér verður bara að koma í ljós.

Af vettvangi fjölskyldunnar þá ber hæst að þrír einstaklingar kvöddu þennan heim. Fyrst skal telja Nonna fósturfaðir minn sem lést rúmlega 80 ára gamall í  maí mánuði, eftir erfið og  langvarandi veikindi. Sjá hér minningargrein sem ég skrifaði. Undir lok ársins létust svo móðursystir mín Elísabet Þorgeirsdóttir og móðuramma Kristínar konunnar minnar, Sigurbjörg Sveinsdóttir. Sjá hér minningargrein sem Kristín skrifaði. Sonur okkar hjóna Jón Héðinn heldur áfram að standa í sig vel sem matreiðslumaður á Tapasbar og hefur nú ákveðið að fara í meistaraskólann og verða matreiðslumeistari.  

Af starfsvettvangi þá hef ég verið í starfi hjá Blindrafélaginu  sem formaður og verkefnastjóri. Blindrafélagið sinnir mjög mikilvægu starfi. Meirihluti félagsmanna eru eldri borgarar, til marks um samsetningu félagsmanna þá er hægt að nota þumalputtaregluna 70% félagsmanna eru 70 ára og eldri. Til marks um mikilvægt hlutverk Blindrafélagsins er þessi frétt sem fékk enga athygli fjölmiðla. Enn hún segir frá því að af frumkvæði Blindrafélagsins hafi verið settar 150 milljónir króna í málaflokka blinds og sjónskerts fólks frá hruni. Ég hef einnig gegnt stjórnarformennsku hjá Blindravinnustofunni ehf. Enn okkur í stjórnin beið það verkefni að snúa við taprekstri sem ógnaði tilvist vinnustofunnar. Það hefur tekist að því marki að rekstrinn er núna í járnum. Ég hef einnig tekið þátt í starfi undirbúningshóps að stofnuna Almannaróms, en þar er að mínu viti verkefni sem eru bæði mikilvægari og meira aðkallandi en flestir gera sér grein fyrir varðandi notagildi íslenskrar tngu í tölvuheimum í nánustu framtíð. Sjá frekar á www.almannromur.is   

Í sumar skipulagði ég metnaðarfulla 10 daga sumarferð Blindrafélagsins þar sem við vorum 22 saman. Ferðast var í rútu og gist í tjöldum og gengið var á Kristínartinda í Skaftafelli, á Fagradalsfjall við Grágæsadal, Snæfell, farið á Bræðsluna í Borgarfirði og gengið í Brúnavík og farið í hvalaskoðun á Húsavík. Samtals voru gengnir 60 km með heildarhækkun uppá 3500 m. Ferðin tókst einstaklega vel, jafnvel framar bjartsýnustu vonum. Hápunktur ársins er að hafa staðið í glaða sólskyni í 19 stiga hita kl 18:00 á toppi Snæfells með ótrúlegt útsýni yfir hálendi Austurlands.

Varðandi samfélagsmálin þá hef ég áhyggjur að því að aukinn ójöfnuður og þröngsýn þjóðernisleg gildi með tilheyrandi einangrunarhyggju sé að ryðja sér til rúms á kostnað frjálslyndis og jöfnuður. Ég er algerlega sannfærður um slíkt mun ekki færa samfélagi okkar gæfu. Ég verð líka að segja að mér finnst það vera ótrúleg staða að eftir að íslenskt samfélag hefur gengið í gegnum annað eins fjármálahrun og hér dundi yfir árið 2008, þar sem samfélagið hafði verið holað að inna í gengdarlausri græðgisvæðingu, þar sem allt var leyft undir stjórn Framsóknarflokksins og Sjálfstæðisflokksins, að þá skuli þessir flokkar hafa verið leiddir aftur til valda eftir að öðrum hafi verið fengið það vanþakkláta hlutverk að þrífa upp eftir þá og reyna vinna úr einni mestu kjaraskerðingu sem íslenskt launafólk hefur þurft að taka á sig.  

Svo er það enski boltinn. Sem Man United maður þá er ekki af mörgu að gorta á seinnihluta ársins. Sir Alex Ferguson lét að störfum sem framkvæmdastjóri síðastliðið vor eftir að hafa landað 20. meistaratitlinum. Nú gengur allt á afturfótunum hjá David Moyes, arftakanum sem Sir Alex valdi sjálfur og ljóst að United mun eiga fullt í fangi að enda í einu af 4 efstu sætunum. Enn það voru önnur félög sem einnig skiptu um framkvæmdastjóra. Lið eins og Barcelona, Bayern, Chelsea og Man City. Öfugt við hjá Man United, þar sem talað var um aðlögunartíma fyrir nýjan framkvæmdastjóra, þá var ekkert slíkt inn í myndinni hjá hinum klúbbunum. Enda eru þeir í dag allir í toppbaráttunni. Reyndar held ég það sé til marks um hversu frábær framkvæmdastjóri Sir Alex var að honum hafi tekist að landa meistaratitli með þetta United lið, sem er bara alls ekki nógu vel mannað til að vera í toppbaráttu.

Árið 2014 leggst vel í mig. Ég mun taka við starfi framkvæmdastjóra Blindrafélagsins um mitt ár sem mun færa með sér nýjar og spennandi áskoranir.

 

Dagur Hvíta stafsins 15 október - Blindir, sjónskertir og sjáandi

Dagur Hvíta stafsins er 15. október ár hvert. Dagurinn er alþjóðlegur og er tilgangurinn með honum að auka vitund almennings á veruleika blinds og sjónskerts fólks.

Áætlað er að í heiminum séu um 285 milljónir sem eru blindir og sjónskertir, 39 milljónir blindir og 246 milljónir sjónskertir. Um 80% eru í þróunarlöndunum og væri hægt að meðhöndla og lækna langflest þeirra tilfella. Meðferðir eru hins vegar ekki til, eða mjög takmarkaðar, við algengustu orsökum alvarlegra sjónskerðinga og blindu á Vesturlöndum.

Samkvæmt skilgreiningu Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar (WHO) er sjón skilgreind í fjóra flokka:
Ÿ Eðlileg sjón (normal vision).
Ÿ Væg sjónskerðing (moderate visual impairment).
Ÿ Alvarleg sjónskerðing (severe visual impairment), sjónskerpa minni en 6/18 (33%) með bestu mögulegu gleraugum og sjónsvið minna en 20° frá miðju, mælt á öðru auga.
Ÿ Lögblinda, (blindness) sjónskerpa minni en 3/60 (5%) með bestu mögulegu gleraugum eða sjónsvið minna en 10° frá miðju, mælt á öðru auga.

Mæld sjón upp á 3/60 þýðir að einstaklingur með slíka sjón sér á þriggja metra færi það sem fullsjáandi einstaklingur sér á 60 metra færi. Fullt sjónsvið er samtals 180° til hliðar og upp og niður með báðum augum. Mikilvægt er að gera sér grein fyrir að algengustu sjónvandamál fólks, eins og nærsýni, fjarsýni og sjónskekkja, flokkast ekki sem sjónskerðing enda leiðrétta gleraugu yfirleitt slíkan vanda.

Á Íslandi eru um 1.350 einstaklingar sem greindir eru lögblindir eða alvarlega sjónskertir, 51% lögblindir, þar af um 20% alblindir, og 49% eru sjónskertir. Stærsti hópurinn, eða um eitt þúsund manns, er 67 ára og eldri. Börn upp að 18 ára aldri eru 113 og einstaklingar á virkum vinnualdri (19-66 ára) eru um 260.

Eldra fólk
Algengasta orsök alvarlegrar sjónskerðingar og blindu hjá eldra fólki er aldurstengd hrörnun í augnbotnum (AMD). Meðferðir við þessum augnsjúkdómi eru í dag takmarkaðar. Vegna hækkandi aldurs þjóðarinnar þá mun þessi hópur tvöfaldast á næstu 15-20 árum ef ekki koma fram betri meðferðir. Töluvert er hins vegar hægt að gera til að bæta lífsgæði þessa fólks. Það er best gert með því að vísa því í þjónustu hjá Þjónustu og þekkingarmiðstöðinni fyrir blinda, sjónskerta og daufblinda einstaklinga – því fyrr því betra. Orsakir vægari sjónskerðinga meðal 50 ára og eldri er ský á augasteini, sem meðferðir eru til við.

Yngra fólk
Algengar orsakir blindu og alvarlegrar sjónskerðingar hjá yngra fólki eru:
arfgengir hrörnunarsjúkdómar í sjónhimnu (RP), gláka og sjónskerðing vegna sykursýki. Arfgengir hrörnunarsjúkdómar í sjónhimnu eru flokkur margra flókinna sjúkdóma sem engar meðferðir eru til við í dag. Þeir eru algengasta orsök blindu og alvarlegra sjónskerðinga hjá ungu fólki í dag. Nýgengi er talið vera 1 á móti 3000. Vel hefur gengið á Íslandi að meðhöndla gláku með snemmtækri greiningu og fyrirbyggjandi aðgerðum augnlækna. Er nú svo komið að gláka er ekki lengur önnur algengasta orsök alvarlegrar sjónskerðingar og blindu hér á landi, eins og svo víða í nágrannalöndum okkar. Sykursýki er vaxandi vandamál sem leitt getur til alvarlegrar sjónskerðingar og blindu.

Börn
Blinda og sjónskerðing meðal barna er alvarleg fötlun og krefst sérhæfðrar þjónustu frá byrjun. Miklu máli skiptir að greina sjónskerðinguna sem fyrst og hefja sértæka þjónustu eða snemmtæka íhlutun. Búast má við að rúmlega eitt barn af hverjum þúsund, sem fæðast hér á landi, séu með galla í augum, sjóntaugum eða sjónstöðvum í heila. Í heildina fæðast hér á Íslandi u.þ.b. 5-6 sjónskert börn á ári, þar af um eitt til tvö alblind.

Sjónskerðing getur verið af ólíkum orsökum og lýst sér á margvíslegan hátt. Á Íslandi eru flest börn sjónskert eða blind vegna skaða eða áverka í miðtaugakerfinu. Augu þeirra eru þá heil en sjónúrvinnsla í heila skert. Mörg þeirra greinast með viðbótarfatlanir sem rekja má til miðtaugakerfisins, s.s. CP, þroskahömlun og flogaveiki.

Aðrar algengar orsakir fyrir blindu eða alvarlegri sjónskerðingu hjá íslenskum börnum eru ýmsir meðfæddir augngallar t.d. smá augu (microphthalmos), meðfætt ský á augasteinum og albínismus. Í heildina má búast við að allt að helmingur sjónskertra barna sé með viðbótarfatlanir sem að sjálfsögðu hefur mikil áhrif á alla íhlutun og framtíðarhorfur barnanna. Þjónusta við blind og sjónskert börn er í höndum Þjónustu- og þekkingarmiðstöðvar fyrir blinda, sjónskerta og daufblinda einstaklinga.

Blindur almenningur
Birtingarmyndir sjónskerðinga eru mjög fjölbreyttar. Svo virðist sem almenningur sjái blindu og sjónskerðingu fyrir sér sem einhvers konar kveikt/slökkt ástand. Annaðhvort er til staðar svo gott sem full sjón eða engin sjón, sem sagt alblinda. Þetta er mikill misskilningur. Í fyrsta lagi eru flestir þeirra sem skilgreindir eru lögblindir með einhverja sjón, um 20% eru alblindir.

Sú takmarkaða sjón sem flestir lögblindir hafa, og allir sjónskertir, er mjög mismunandi og getur verið mjög aðstæðubundin. Þannig getur t.d. einstaklingur sem greindur hefur verið lögblindur, vegna þess að sjónsviðið mælist undir 10°, haft nægilega sjónskerpu í því litla sjónsviði sem til staðar er, til að geta lesið hefðbundinn texta.

Birtuskilyrði geta ráðið miklu, þannig þurfa sumir mikla birtu til að sjá, en sjá lítið sem ekkert um leið og birtu bregður. Aðrir sjá hins vegar lítið sem ekkert í mikilli birtu en sjá betur í rökkri. Skynjun litabrigða og litaandstæðna (contrast) getur einnig verið mjög takmörkuð og oltið á birtustigi. Sumir þurfa að vera mjög nálægt til að sjá á meðan aðrir þurfa tiltekna fjarlægð.

Sjónskerðing er af þessum sökum fötlun sem er mjög falin. Segja má að almenningur sé í raun mjög blindur á þennan veruleika lögblinds og sjónskerts fólks. Þannig þarf ekkert að vera athugavert við að sjá einhvern með hvíta stafinn setjast niður og draga upp bók og hefja lestur eins og fullsjáandi einstaklingur. Það eru allar líkur á að hann sé í alvörunni sjónskertur eða lögblindur – bara ekki alblindur.

Minningargrein - Jón Sigurðsson f. 24.06.1932 d. 12.05.2013.

 

Jón Sigurðsson fæddist í Neskaupstað 24. júní 1932. Hann lést á Hjúkrunarheimilinu Eir 12. maí 2013. Foreldrar hans voru: Sigurður Halldórsson, f. 16. janúar 1900, d. 4. ágúst 1980 og Margrét Halldórsdóttir, f. 12. september 1899, d. 19. júní 1982. Systkini Jóns, öll látin, voru: Stefanía, f. 1925, d. 1972, Halla, f. 1926, d. 2009, Halldór, f. 1930 drukknaði 1946 og Gunnlaugur, f. 1937, d. 2006.  Jarðaför Jóns verður frá Guðríðarkirkju mánudaginn 27 maí kl. 13:00.

Kveðja frá Kristni Halldóri, Kristínu Sjöfn og Jóni Héðni.

Allar vegferðir taka enda og það eitt vitum við um lífshlaup okkar að það mun á endanum renna sitt skeið. Stundum með algerlega ótímabærum og sviplegum hætti, enn sem betur fer oftar að genginni langri og farsælli ævi.
Fósturfaðir minn Jón Sigurðsson, eða Nonni, eins og hann var kallaður, hefur nú kvatt þennan heim saddur lífsdaga og fengið hina endanlegu líkn frá erfiðum veikindum sem hann glímdi við sín seinustu æviár.

Fyrir mér markast lífshlaup Nonna að miklu leiti af sviplegum fráföllum þar sem ungir menn fórust af slysförum langt fyrir aldur fram.
Árið 1971 er mikið örlagaár í ævi okkar. Í desember 1971 ferst Stígandi NK 33 í línuróðri og með honum bræðurnir Einar Þór Halldórsson, faðir minn, og Björn Björgvin Halldórsson. Faðir minn lét eftir sig eiginkonu, móður mína Rósu Skarphéðinsdóttur sem þá var um þrítugt og fjögur börn, systur mínar Gunnu Stínu, Siggu og Sólveigu, auk þess sem sú fjórða, Þórey Björg, fæddist í mars 1972. Ég var elstur, 11 ára og systur mínar frá 6 – 10 ára á þessum tíma.

Það er að sjálfsögðu mikið áfall fyrir lítið samfélaga þegar að slys sem þessi verða og fyrir unga fjölskyldu er eins og tilverunni sé kippt í burtu og allt verður mikilli óvissu háð og tilfinningar eins og reiði og sorg verða alls ráðandi.    

Nonni og faðir minn höfðu verið góðir vinir og ég man eftir Nonna strax sem lítill strákur, ásamt föður sínum gerði hann út trilluna Sillu. Enn ævistarf Nonna var að vera smábátasjómaður austur á Neskaupstað.

Á þeim vikum og mánuðum sem liðu eftir Stígandaslysið var mikill gestagangur á heimilinu og vinir og kunningjar lögðu sig fram um að veita okkar ungu fjölskyldu stuðning. Nonni var í þeim hópi. Hann og móðir mín fella svo hugi saman og hann gengur okkur systkinunum fimm í föðurstað. Í desember 1973 fæðist svo sjötta systkinið Einar Björn Jónsson.

Að stíga inn í það hlutverk sem Nonni gerði er meira heldur en að segja það. Eftir því sem ég hef elst og þroskast hef ég betur gert mér grein fyrir því örlæti og þeim stórhug sem þarf til að bera til að vera tilbúinn til að axla þá ábyrgð sem í þessu fólst. Nokkuð sem ég held að fáum mönnum sé gefið.

Ég naut leiðsagnar Nonna á unglingárum og var töluvert á sjó með honum. Nonni reyndist mér í alla staði mjög vel. Hann sýndi mér ótakmarkaða þolinmæði og hvatti mig og aðstoðaði í að láta drauma mína rætast. Nonni var örlátur, hlýr og glaðvær maður.

Nonni naut þess að sjá barnabörn vaxa úr grasi sem öll voru frá unga aldri mjög hænd að honum vegna meðfæddrar hlýju og örlætis. Nafni hans og sonur okkar hjóna, Jón Héðinn, naut þess sem ungur strákur að heimsækja ömmu og afa austur á Neskaupstað og fara með afa á Sillunni út á fjörð að veiða fisk. Sem gjarnan var svo matreiddur af ömmu og borðaður með bestu lyst.

Nú er lokið okkar vegferð saman og ég, ásamt konu minni Kristínu Sjöfn og afanafna þínum Jóni Héðni, kveð þig Nonni minn, og geymi í huga mér minninguna um hlýjan, örlátan og stórhuga mann.

Kristinn Halldór Einarsson

 

Árni Páll eða Guðbjartur?

Ég er jafnaðarmaður og hef kosið að vera félagi í Samfylkingunni. Nú þegar að formannskjör er fram undan í Samfylkingunni, einstakt meðal íslenskra stjórnmálaflokka vegna þess hversu margir eiga kosningarétt, þá er ég sáttur við þá valkosti sem í boði eru. Mér finnst gott að geta valið á milli nokkuð þekktra stærða, frekar en að velja hið óþekkta, sem margir virðast aðhyllast í dag.

 

Ekki hugmyndafræðilegur munur

Báðir frambjóðendurnir, Árni Páll og Guðbjartur, finnst mér búa sameiginlega og hvor í sínu lagi yfir eiginleikum sem ég met sem góða kosti fyrir leiðtoga í stjórnmálaflokki að hafa. Þetta eru eiginleikar eins og auðmýkt, ákafi, framtíðarsýn, hugrekki, mælska, réttsýni, sanngirni, sáttavilji, stjórnunarreynsla, yfirsýn, yfirvegun, vinnusemi og þekking. Hugmyndafræðilega sé ég ekki mun á Árna Páli og Guðbjarti, báðir finnst mér þeir standa traustum fótum sem klassískir jafnaðarmenn. Vinstri og hægri skilgreiningar finnst mér í besta falli vera mjög ónákvæmar til að greina á milli þeirra. Fyrir mér er þetta því spurning um ólíkan stíl, mat á því hvar meginstyrkleikar og -veikleikar þeirra liggja og hvaða eiginleikar mér finnast skipta mestu máli í fari næsta formanns Samfylkingarinnar.

Góð samskipti 

Ég hef átt samskipti við bæði Árna Pál og Guðbjart á undanförnum árum í starfi mínu sem formaður Blindrafélagsins og mætt af hendi beggja velvilja, sanngirni og réttsýni. Árna Páli hef ég verið kunnugur lengi en leiðir okkar lágu fyrst saman í Æskulýðsfylkingu Alþýðubandalagsins. Guðbjarti man ég fyrst eftir sem vinsælum skátaforingja ofan af Skaga frá því að ég var í skátunum.

 

.. hef ég ákveðið..

Þegar ég geri upp við mig hvorn frambjóðandann ég ætla að styðja til formanns í Samfylkingunni þá horfi ég til þess hvor þeirra mér finnst líklegri til að stækka Samfylkinguna og ná að laða fleiri til fylgis við jafnaðarstefnuna. Mér finnst einnig mikilvægt að horfa til klassískra leiðtogaeiginleika frekar en stjórnunareiginleika, hvoru tveggja eru að sjálfsögðu dýrmætir eiginleikar. Eins finnst mér mikilvægt að kynslóðaskipti eigi sér stað í forystu Samfylkingarinnar. Af þessum sökum hef ég ákveðið að styðja Árna Pál til formanns í Samfylkingunni.

 

Kjarkur til að bjóða til umræðu þeim sem kunna að hafa aðrar og ólíkar skoðanir .

 Reynsla mín af samskiptum við Árna Pál sem ráðherra vegur einnig þungt. En á þeim stutta tíma sem Árni Páll var félagsmálaráðherra þá varð ég vitni að vinnubrögðum ráðherra sem mér finnast vera til mikillar eftirbreytni. Hann kallaði saman breiðan hóp fólks til skrafs og ráðgerða um mál sem hann sem ráðherra var með til úrlausnar. Þar hlustaði hann á skoðanir og viðhorf annarra og mældi við sín eigin viðhorf og skoðanir. Þetta er samráð, þar sem kallað er eftir viðhorfum áður en málin eru orðin fullmótuð. Ég hef ekki orðið vitni að, eða verið boðið til þátttöku í, sambærilegum vinnubrögðum frá öðrum ráðherrum. Mér finnst þetta vera vinnubrögð sem eru til fyrirmyndar og sýna á vissan hátt hversu traustum fótum Árni Páll stendur í klassískri jafnaðarstefnu, og hefur sem slíkur nægan kjark til að bjóða til umræðu þeim sem kunna að hafa aðrar og ólíkar skoðanir en hann sjálfur.

 

Út úr ömurlegri niðurrifsumræðu- og stjórnmálahefð

Fyrir mér er Árni Páll einnig einn af mjög fáum stjórnmálamönnum sem eru líklegir til að geta náð okkur út úr þeirri ömurlegu niðurrifsumræðu- og stjórnmálahefð sem lamar allt stjórnmálalíf á Íslandi í dag, til mikils skaða fyrir land og þjóð. Það vegur einnig þungt fyrir mig þegar ég tek þá afstöðu að styðja og kjósa Árni Pál Árnason til formennsku í Samfylkingunni.

Íslenskan, talgervilinn og við

Íslenska kemur næstverst út í könnun á stuðningi við máltækni í þrjátíu evrópskum tungumálum. Íslenskan gæti verið að deyja út eða verða að tungumáli sem einungis er notað á takmörkuðum sviðum. Það mun ekki verða hægt að nota íslensku á mörgum sviðum tölvutækninnar á komandi árum ef stuðningur við máltækni verður ekki bættur. Þetta kemur fram í viðamikilli hvítbók sem birt var á Degi evrópskra tungumála 26 september. Könnunina má nálgast á http://www.meta-net.eu  /whitepapers


Íslenskan í næstneðsta sæti
Megintilgangurinn með könnuninni var að komast að því hvernig þessi tungumál væru búin undir notkun í tölvu og upplýsingatækni, hvað væri til af til dæmis vélrænum þýðingum, talgervlum, talgreinum, leiðréttingaforritum, orðasöfnum og slíku. Niðurstöðurnar sýna að ekki er nægjanlega mikið gert fyrir bróðurpart tungumálanna. "Íslenska er með þeim verstu, hún var í næstneðsta sæti", var haft eftir Eiríki Rögnvaldssyni, prófessor í íslensku við HÍ sem vann að íslenska hluta skýrslunnar.

Í ljós kom að lítill sem enginn stuðningur er við vélþýðingar í íslensku. Einnig að lítið væri til af orða- og hljóðsöfnum, leiðréttingaforritum og talvinnslu. Staða talvinnslunnar hefur þó batnað lítillega á síðustu vikum með tilkomu nýja íslenska Google-talgreinisins og talgervils Blindrafélagsins.


Vitundarvakningar er þörf
Stjórnvöld, viðskiptalífið og almenningur þurfa að vakna til vitundar um þessa stöðu. Íslenskan er okkar dýrmætasta sameign og við berum öll ábyrgð þegar kemur að því að verja móðurmálið okkar. Þeir tímar eru að renna upp að við notum tölvur til þess að stjórna öllum tækjum, tölvur eru í öllu, farsímum, heimilistækjum, bílum og svo framvegis. Mikið af tölvubúnaði er í dag stjórnað með töluðu máli og sú þróun mun aukast hratt í nánustu framtíð. Ef við getum ekki talað íslensku við tölvubúnað sem við notum á hverjum degi, hvaða tungumál munum við þá nota og hvaða áhrif mun það hafa á stöðu íslenskunnar á næstu 10-20 árum?

Vegna þess hversu fáir tala íslensku munu máltækniverkfæri ekki verða framleidd fyrir íslensku nema til komi frumkvæði aðila sem láta sig málið varða og taka á því fjárhagslega ábyrgð. Í tilvikum tungumála sem fáir tala verða máltækniverkfæri og lausnir aldrei samkeppnisvara á markaði. Vegna ríkra hagsmuna félagsmanna þá ákvað Blindrafélagið að taka frumkvæði og fjármagnaði smíði á nýjum íslenskum talgervli. Kostnaðurinn var 85 milljónir íslenskra króna. Margir aðilar komu að verkefninu með félaginu, aðilar sem lögðu til faglega þekkingu og mikilvæg gögn, svo sem eins og Máltæknisetur, og aðilar sem lögðu til fjármagn, eins og Lions-hreyfingin á Íslandi og hið opinbera, svo dæmi séu tekin. Frekari upplýsingar um verkefnið: http://www.blind.is/verkefni/talgervlaverkefnid/


Mikilvægi sjálfbærni og áframhaldandi þróunar
Til að stuðla að því að nýi íslenski talgervillinn verði þróaður áfram, bæði hvað varðar framburð, hlustunargæði og að hann geti í framtíðinni unnið á þeim tölvubúnaði og stýrikerfum sem eru í notkun á hverjum tíma, þá þarf að tryggja sjálfbærni talgervilsverkefnisins. Það verður einungis gert með því að greitt verði fyrir notkun á verkfærum talgervilsins, eins og veflesarans, hraðbankaradda, símsvörunarradda og annarra verkfæra sem tilheyra talgervlinum. Hið opinbera og stofnanir þess, netmiðlar, fyrirtæki og félagasamtök munu ráða úrslitum um það hvort nýi íslenski talgervillinn muni geta þjónað íslenskunni sem mikilvægt máltækniverkfæri á næstu árum, eða hvort þessi nýi talgervill muni daga uppi sem úrelt máltækniverkfæri, eins og gerðist með forvera hans. Tómlæti í þessum efnum er ekki valkostur ef íslenskan á að lifa af í því tæknivædda upplýsingasamfélagi sem hefur hafið innreið sína.

Til baka

Öryggi og Traust - Ný Norðfjarðargöng

Það er kunnara en frá þurfi að segja að við lifum á tímum ósættis í samfélaginu og flest öllum virðist eins og að hagsmunum þeirra sé vegið.  Stjórnvöld (stjórn, stjórnarandstaða og stofnanir)  njóta minna trausts en áður hefur mælst og eru ýmist ásökuð um að hygla tilteknum hagsmunaaðilum eða að ganga svo hart fram gegn þeim að ekki verði undir því risið. Stjórnvöldum til varnar þá hafa þau verið að glíma við verkefni sem eru stærri og vandameiri en nokkurn tíman fyrr í lýðveldissögunni. Í þeirri glímu hefur verið deilt um forgangsröðun verkefna, eins og eðlilegt er, hvaða leiðir skuli fara að settum markiðum og hvar almennir hagsmunir og sérhagsmunir liggja.

Ég trúi því að stjórnmálamenn hafi einlægan vilja til að vinna vel, ég trúi því reyndar að  það sé eitthvað sem við öll viljum gera. Við höfum hinsvegar mismunandi skoðanir á því hvað er mikilvægast og hvaða leiðir skuli velja til að ná tilteknum markmiðum, markmiðum sem við eru reyndar oft sammála um.

Ágreiningur um leiðir og forgangsröðun verkefna er eðlilegur upp að vissu marki. Það eru hinsvegar ákveðin verkefni sem er samfélagsleg samstaða um að skuli njóta forgangs umfram öll önnur. Svo sem eins og heilsugæsla, menntun og öryggismál.

Baráttan um að ráðist verði tafarlaust í gerð nýrra Norðfjarðarganga er barátta Austfirðinga fyrir að þessi samfélagslegu verkefni verði áfram í forgangi og að viðurkennt verði að hér er um meira að tefla en hefðbundið samgönguverkefni sem stytta á leiðir í hagkvæmnistilgangi eða auka aðgengi ferðamanna svo dæmi séu tekin.

Fyrir utan óefnd loforð stjórnvalda um samgöngubætur í tengslum við sameiningu sveitarfélaga og atvinnuuppbyggingu í Fjarðarbyggð, þá snúast ný Norðfjarðargögn  um öryggi.  Öryggi getur eingöngu verið til staðar ef þeir sem í hlut eiga finnst  að þeir séu öryggir. Það dugar ekki að Vegagerðin segi að gömlu Norðfjarðargöngin séu örugg, ef þeim sem þau nota finnst þau og vegakerfið sem þeim tilheyrir vera óörugg. Tilfinningin ein að búa í stöðugum ótta um að alvarleg slys kunni að vera handan við hornið er algerlega óásættanleg og mjög brýnt að stjórnvöld viðurkenni það og bregðist við. Fyrir þá einstaklinga og fjölskyldur þeirra sem fara þessa leið fram og til baka, alla virka daga, er þetta eins og að fara til sjós á litlum bát í víðsjárverðum veðrum á degi hverjum. Innst inni nagandi ótti um hvort að allir komi nú ekki örugglega heilir heim að loknum vinnudegi. Tímar og tilfinningar sem eiga að vera að baki. Sjá hér.

Margar greinar hafa verið skrifaðar til að varpa ljósi hversu brýnt það er að án tafar verði ráðist í gerð nýrra Norðfjarðaganga. Ég leyfi mér hér að taka bróðurpartinn úr grein Björns Magnússonar læknis við Fjórðungssjúkrahúsið á Neskaupstað. Greinin birtist í Morgunblaðinu í vikunni og er mjög upplýsandi:

„Opnun þessara fyrstu jarðganga á Austurlandi þótti því undur og stórmerki enda mikil samgöngubót. Ekki skyggði á gleðina þótt göngin væru sprengd og grafin í gegnum fjallaskarð í rúmlega 600 m hæð og engin fáraðist yfir því að í þeim væri blindhæð og að þau væru bæði þröng og dimm. Aðalatriðið var að þarna var hægt að hossast í gegn til að sýna sig og sjá aðra. Með vaxandi umferð og þungaflutningum á síðustu árum hafa þó ágallar ganganna komið æ betur í ljós. Tugþúsundir tonna af fiskafurðum eru nú fluttar árlega um göngin með flutningabílum og tengivögnum sem stundum komast ekki í gegn nema með því að hleypt sé úr dekkjum af bílstjórum sem gjörþekkja aðstæður. Fjögur- til fimmhundruð bifreiðum er ekið daglega um Oddsskarðið og um það bil 35.000 farþegar Austfjarðaleiðar fara nú árlega um göngin og þá snarbröttu fjallvegi sem að þeim liggja og tilheyra hættulegasta vegarkafla landsins miðað við ekna kílómetra. Sitthvoru megin skarðsins eru svo Álverið á Reyðarfirði og Síldarvinnslan í Neskaupstað, tvö af öflugustu fyrirtækjum landsins. Þá státar Neskaupstaður af Verkmenntaskóla Austurlands sem og Fjórðungssjúkrahúsinu (FSN) sem nú er skilgreint sem umdæmissjúkrahús Austurlands. Á FSN er miðstöð bráðalækninga og sérfræðiþjónustu innan fjórðungsins og þar er eina skurðstofa og fæðingardeild Austurlands auk öflugra stoðdeilda svo sem rannsóknarstofu auk myndgreininga- og endurhæfingardeildar sem þjóna Austfirðingum öllum. Óneitanlega er þó aðgengið að okkar sérhæfðu heilbrigðisþjónustu á FSN mun erfiðara en víða annars staðar á landinu svo ekki sé nú minnst á höfuðborgarsvæðið. Skert aðgengi ásamt niðurskurði undangenginna ára viðhalda því þeim ójöfnuði í heilbrigðiskerfinu hér eystra sem þegar er landlægur víða hérlendis.

Vegna mikilvægis og landfræðilegrar legu hefur velferðarráðuneytið sýnt starfsemi umdæmissjúkrahúsanna vaxandi stuðning að undanförnu og ekki er annað að heyra en að stjórn Heilbrigðisstofnunar Austurlands (HSA) styðji heilshugar við bakið á áframhaldandi bráðaþjónustu á FSN.

Sökum erfiðs aðgengis og fráflæðis vegna Oddsskarðsganganna er ef til vill ekki að undra þótt hvarfli að misvitrum ráðgjöfum að flytja bráðaþjónustuna frá Norðfirði. Þeir mættu þó gjarnan hafa í huga að mun fljótlegra og auðveldara er að rústa góðri þjónustu en að byggja upp nýja fyrir svo utan mikinn tilkostnað. Mun skynsamlegra er því að bæta aðgengi að heilbrigðisþjónustunni á Austurlandi með úrbótum í vegamálum þar sem ný Norðfjarðargöng hljóta að vera brýnasta framkvæmdin. Fyrir atvinnuvegina, skóla og heilbrigðisþjónustu svo ekki sé nú minnst á öryggi vegfarenda er bráðnauðsynlegt að hefjast handa við gangagerðina á næsta ári og ljúka henni svo á þremur árum. Óviðunandi er með öllu að Austfirðingar sæti því að bíða þessarar sjálfsögðu samgöngubótar til ársins 2018 eins og nú er áformað.“

Austfirðingum og örugglega flestum sem þekkja til aðstæðna fyrir austan er það ábyggilega hulin ráðgáta af hverju ráðamenn skuli ekki vera búnir að gera sér grein fyrir hversu brýn framkvæmd gerð nýrra Norðfjarðarganga er. Sjálfsagt er það vegna þess að þeir hafa aldrei þurft að búa við þær aðstæður sem hættulegasti fjallvegur landsins skapar, en það er þeim ekki nein afsökun. Þeir hafa næg gögn sem benda á að gerð nýrra Norðfjarðargangna er eitt mikilvægasta verkefni stjórnvalda. Hér duga ekki orð eða loforð, af þeim er nú þegar komið nóg. Fara verður frá orðum til athafna. Athafnir eru eini gildi gjaldmiðilinn í þessu máli.

Með nýjum Norðfjarðargöngum er meðal annars brugðist við brothættu aðgengi að bráðaheilbrigðisþjónustu og fæðingarþjónustu auk þess sem hættulegasti vegakafli landsins hverfur. Þetta eru verkefni sem snúa fyrst og síðast að öryggi. Það er undir engum bringustæðum verjandi að ráðast ekki í gerð Norðfjarðarganga strax á næsta ári. Að ætla að fara t.d. í Vaðlaheiðargöng með ríkisábyrgð, veggjöld eða engin veggjöld, en ekki í Norðfjarðargöng, er yfirlýsing um að aðrir hlutir en öryggi og velferð borgarann ráði orðið meiru í forgangsröðun verkefna hjá ríkinu. Það myndi mér finnast sorglegt að verða vitni að. Þegar þannig er haldið á málum, til viðbótar við sniðgengin fyrirheit, þá er ekki furða að hratt gangi á okkar mikilvægustu samfélagslegu auðlind – traustið.

 

 

Meinað um ódýrari og betri þjónustukostinn en neydd í þann dýrari og verri

Ferðaþjónustu blindra er 40% ódýrari fyrir Reykjavíkurborg en hver ferð í Ferðaþjónustu fatlaðra. Ódýrari þjónustan er um leið mikið betri þjónusta. Af hverju skyldu sveitarfélög neita íbúum sínum um ódýrari og betri þjónustuna en neyða uppá þá dýrari og verri þjónustuna?

 Hér má sjá samanburðinn:

Ferðaþjónusta blindra:

Farartæki: Leigubílar
Pöntunarfyrirvari: Enginn
Þjónustutími: Allur sólarhringurinn
Hámarks ferðafjöldi: 60 ferðir á mánuði þar af 18 í einkaerindi, annað vegna vinnu, náms eða læknisferða.
Kostnaðarþátttaka notanda á árinu 2011: 350 kr af ferð upp að 3499 kr. 700 kr af 3500 af 4999 kr. ferð, 1050 kr af 5000 – 5999 kr ferð. Fargjald með afslætti greitt fyrir ferðir á tímabilinu frá  kl 23:00 – 07:00, en á þeim tíma er engin kostnaðarþáttaka sveitarfélags.
Meðal kostnaður hverrar ferðar á árinu 2010: 1.454 krónur.
Meðal niðurgreiðsla Reykjavíkur fyir hverja ferð árið 2010: 1.174 krónur.
Einkenni þjónustunnar: Mikill sveigjanleiki og hátt þjónustustig. Kostnaðarþátttaka notanda helst í hendur við aukna þjónustu.

Ferðaþjónusta fatlaðra:

Farartæki: Sérútbúnir og merktir hópferðabílar gerðir fyrir taka hjólastóla
Pöntunarfyrirvari: Allt að 24 klst
Þjónustutími: frá 07:00 – 22:00
Hámarks ferðafjöldi: 60 ferðir á mánuði
Kostnaðarþátttaka á árinu 2011: 175 kr af hverri ferð
Meðal kostnaður hverrar ferðar á árinu 2010: 2.111 krónur.
Meðal niðurgreiðsla borgarinnar á hverja ferð á árinu 2010: 1.971.krónur.
Einkenni þjónustunar: Mjög lítill sveigjanleiki, lágt þjónustustig og föst kostnaðarþátttaka óteng lengd ferðar.

Niðurstaða:

Þjónustuúrræðið sem er ósveigjanlegra, með lægra þjónustustig og mætir ekki einstklingsbundnum þörfum er rúmlega 40% dýrari en sú þjónsuta sem er sveigjanlegri, býður hærra þjónustustig, mætir persónulegum þörfum og stuðlar að kostnaðarvitund notanda .

Hvað velldur afstöðu bæjarstjórna Kópavogs og Mosfellsbæjar um að hafna því alfarið að skoða það fyrirkomulag sem  er hjá Ferðaþjónustu blindra fyri blinda íbúa sína?

 

 

Ferðirnar þriðjungi ódýrari

Dæmdur til einangrunnar

Afstaða Mosfellsbæjar í þessu máli, og Kópavogsbæjar í sambærilegu máli, hefur þær afleiðingar að einstaklingar sem hafa fullt starfsþrek og vilja og getur til að verða virkir samfélagsþegnar er meinað um það. Afleiðingarnar verða óhjákvæmilega þær að viðkomandi einangrast félagslega og þurfa að vera á bótum í stað þess að vera samfélagslega virkir og afla sér sinna eigin tekna.

Þetta er í andstöðu við lög um málefni fatlaðra, Sáttmála Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks og stjórnarskrá ´slenska lýpveldisins að mati lögmanns Blindrafélagsins, Páls Rúnars M. Kristjánssonar.

Það er athyglisvert að Reykjavíkurborg hefur birt tölur yfir þau ferðaþjónustuúrræði sem  borgin skaffar fötluðum íbúum sínum. Þær tölur sina að ferðaþjónista blindra, þar sem notast er við leigubíla, er hagkvæmasta ferðaþjónustuúrræði Reykjavíkurborgar fyrir fatlað fólk. Ferðir í ferðaþjónustu blindra eru fjórðungi ódýrari en ferðir í ferðaþjónustu fatlaðra, sem er samskonar ferðaþjónusta og Kópavogsbær og Mosfellsbær bjóða uppá.

Það er því með öllu óskiljanlegt af hverju þessi tvö sveitarfélög hafa alfarið hafnað því að skoða þann valkost sem er ódýrari, býður upp á hærra þjónustustig, er sveigjanlegri og auðvelt er að sníða að persónulegum þörfum hvers. Og það sem er kannski mikilvægast, uppfyllir skilyrði laga og mennre´ttindasáttmála.

Stefnir Mosfellsbæ

Táknmál og punktaletur fest í lög sem tungumál og ritmál þeirra sem þau nota

Full ástæða er til að óska táknmálsnotendum til hamingju með þann merka áfanga að tákbnmál skulu hafa öðlast stöðu í lögum sem íslenskt tungumál. 

Með samþykkt þessara laga var jafnframt staðfest staða íslensks punktaleturs sem ritmál þeirra sem það þurfa að nota.
Blindrafélagið hafði frumkvæði af því að óska eftir að gefa umsögn umþetta mál. Umsögnin var svohljóðandi:

„Almennt er það afstaða Blindrafélagsins að frumvarpið sé til bóta. Hins vegar saknar félagið að ekki sé hugað að réttindum blindra við setningu slíkra laga og stöðu íslensks punktaleturs (braille). Blindrafélagið telur það réttlát og eðlileg krafa að fest verði í lög að íslenskt punktaletur verði lögfest sem íslenskt ritmál þeirra sem það nota."

Umsögninni fylgdi síðan tillaga til breytinga á frumvarpinu þar sem punktaletur var sett inn sem fullgilt íslenskt ritmál.

Menntamálanefnd Alþingis lagði til að fallist yrði á tillögur Blindrafélagsins og að íslenskt punktaletur yrði lögfest sem íslenskt ritmál. Í þessu felast umtalsverðar réttarbætur fyrir þá sem nota punktaletur og styrkir stöðu þeirra við að fá efni frá hinu opinbera á punktaletri.

 

Lög um táknmál samþykkt